Śladami przeszłości

Po II wojnie światowej obiekt przy ul. Łukasińskiego należał do Huty, która od 1952r. zyskała nazwę Huty im. Bolesława Bieruta. Na początku lat siedemdziesiątych XXw. obiekt zmodernizowano dobudowując do istniejącego Pałacu Hantkego pływalnię krytą oraz salę widowiskową. Projektantem architektonicznym był pochodzący z Radomska Marian Kruszyński (1937-2012). 

Ważniejsze opracowania projektowe i realizacje Mariana Kruszyńskiego w Częstochowie: Spółdzielczy Dom Handlowy i Powszechny Dom Usług "Megasam'' przy al. Wolności w Częstochowie, Zespół obiektów Komendy Miejskiej Policji w Częstochowie 1972-1979 nagrodzony pierwszym miejscem w konkursie na najlepszy obiekt województwa częstochowskiego w 1979, Kryta pływalnia i sala widowiskowa przy Domu Kultury Huty Częstochowa, "Falowiec" budynek mieszkalno-usługowy z pawilonem "Delicje" na osiedlu Rondo przy al. Armii Krajowej w Częstochowie 1975

W urządzeniach mobilnych do poprawnego wyświetlania zdjęć należy przechylić urządzenie o 90 stopni.

Marian Kruszyński

Poniżej przedstawiamy zdjęcia obiektu przy ul. Łukasińskiego 50/68 z tego okresu wraz z ich opisem (materiały pochodzą ze strony https://www.facebook.com/mariankruszynskiarchitekt/  pisownia oryginalna)

PŁYWALNIA

Wejście do sali widowiskowej z budynku łącznika. Wygięta forma gazonu na kwiaty, powściągliwie zastosowane elementy arch. tj aluminiowa attyka, schody, ślusarka aluminiowa przeszklenia stanowią modernistyczny kontekst dla XlX-wiecznego budynku Domu Kultury Hutnik w Częstochowie. (całkowicie zniszczony)

Kryta pływalnia przy sali widowiskowej i Domu Kultury Huty Częstochowa. Projekt koncepcyjny, projekt techniczny. Współpraca przy opracowaniu technicznym basenu arc. Mirosław Leśniewski 1972. Oryginalna modernistyczna architektura obiektu z półkolistymi w przekroju filarami aluminiowymi, attyką i balkonem. ( obiekt całkowicie zniszczony)

Elewacja pływalni krytej Hutnik w Częstochowie. Widok od ul. Okrzei. Rytm żyletek w postaci rzygaczy odprowadza wodę z zadaszenia do cembrowin usytuowanych poniżej, elewacje pokrywa okładzina ceramiczna. Wzdłuż rozciąga się aleja z kwietnikami oraz pasem z modułu betonowych płyt i zieleni. (całkowicie zniszczone wszystkie detale)

Na pierwszym planie kwietnik i zarazem czerpnia powietrza odpowiadająca kompozycyjnie motywowi tworzącemu aleję. W dalszym planie masywne schody wiodące na widownie basenu. ( Wszystkie elementy zniszczone)

Detal ogrodzenia stanowi wariant motywu fali zastosowanego w attyce pływalni. Zestawienie masywnego stalowego płaskownika z podstawą w estetyce surowego betonu. (całkowicie zniszczony). W tle okładzina z aluminiowego detalu zastosowana w partiach ścian szczytowych pływalni i sali widowiskowej (zniszczona)

W holu pływalni znajdowała się podświetlana od wewnątrz ściana w formie kasetonu. Ściana ta miała wysokość dwóch kondygnacji, gdyż strop nie przylegał do niej, a wytworzona w ten sposób szeroka szczelina pełniła rolę wewnętrznego świetlika. Detal ten zdobił kawiarnie na piętrze i hol poniżej oraz klatkę schodową ukrytą za nim. Kaseton powstał w wyniku połączenia drewnianych ramek w które oprawione było lane, fakturowane szkło o kolorze miodu. Duże przeszklenie w holu pozwalało na obserwacje wnętrza pływalni z poziomu parteru i powodowało przenikanie kompozycyjne obu przestrzeni. Hol ten podobnie jak wszystkie wnętrza i architektura całego zespołu obiektów przy Domu Kultury Hutnik w Częstochowie jest obecnie całkowicie zniszczony.

Pływalnia kryta przy Domu Kultury Hutnik w Częstochowie. Widok na taflę wody z kawiarni na drugiej kondygnacji 1978.

Pływalnia powstała na miejscu i z wykorzystaniem dawnego zbiornika retencyjnego dla potrzeb technologicznych dawnej huty. Widownia na pływalni. Tafla wody mogla być obserwowana także z poziomu holu na parterze oraz z drugiej kondygnacji z kawiarni i bufetu.

Projekt wnętrza pływalni opracował Marian Kruszyński wraz z proj. kompozycji ceramicznej widocznej w tle, projekt widowni, mebli i detali arch. w 1973. (całkowicie zniszczone)

Hol we wnętrzu pływalni Hutnik w Częstochowie. Za najbardziej zasadniczy środek wyrazu formy architektonicznej Marian Kruszyński uważał wzajemne przenikanie się brył, które powinny tworzyć indywidualną kompozycje przestrzenną. Obecnie hol pływalni jak też pozostałe wnętrza i elewacje zespołu obiektów ,,Hutnika'' są w zniszczone poprzez przeprowadzony remont.

Interesujący detal we wnętrzu pływalni Hutnik w Częstochowie stanowiła kasetonowa ścianka. Wykonana była ze stalowej ramy na której umieszczone zostały drewniane ramki wypełnione grubym, lanym szkłem o kolorze miodu. Ścianka ta przebiegała przez dwie kondygnacje i była podświetlana od wewnątrz. Widok od strony kawiarni na piętrze.

Nieistniejący już detal ogrodzenia w zespole Domu Kultury Hutnik w Częstochowie.

Podświetlenie od wewnątrz ścianki kasetonowej dawało szczególny nastrój w holu i kawiarni we wnętrzach pływalni Hutnik. Projektowane dla tego obiektu meble drewniane były ażurowe, ponieważ skrywały urządzenia grzewcze.

Widok z kawiarni na piętrze. Między ścianką kasetonową, a stropem znajdował się prześwit pełniący rolę wewnęrznego świetlika dla holu na parterze. Projekt pływalni i sali widowiskowej wraz z opracowaniem wnętrz został wykonany przez Mariana Kruszyńskiego w 1973-77.

Hol we wnętrzu krytej pływalni Hutnik w Częstochowie. Gazony we wnętrzu pokryte były szklaną mozaiką oraz w spodniej części okładziną z otoczaków. Posadzki wykonano z granitu. W tle widoczna jest podświetlana od wewnątrz kasetonowa ścianka oraz jeden z projektowanych mebli.

Bardzo charakterystycznym elementem elewacji pływalni Hutnik w Częstochowie była attyka o falistym kształcie. Wykonano ją z aluminium o wyrazistej prążkowanej fakturze. Podobną strukturę miały filary których przekrój zbliżony był do elipsy.

Wnętrze pływalni Hutnik w Częstochowie. Na drugim planie znajduje się widownia zaproponowana przez architekta, obejmuje ona całą długość wnętrza. Materiały wykończeniowe wnętrza to: aluminium, ceramika, marmur, drewno i szkło. Niecka basenu powstała w miejsce dawnego zbiornika retencyjnego. Dodatkowo dobudowany został brodzik dla dzieci.

SALA WIDOWISKOWA

Sala kinowa, łącznik i pływalnia Hutnik 1973-1977 (obiekty całkowicie zniszczone)

Sala widowiskowa elewacja frontowa. Część parterowa holu sali widowiskowej została zakomponowana w formie przeszklonej w kontraście do ażurowego detalu przestrzennej ściany kurtynowej w kondygnacji powyżej. Architektura zespołu obiektów została całkowicie zniszczona. Paweł Kruszyński.

Detal oryginalnych schodów z pochwytami, ozdobną kratą i ścianką stanowiącą miejsce montażowe, pokrytą ulubioną przez arch. Mariana Kruszyńskiego okładziną z otoczaków. Schody prowadzą do pomieszczeń technicznych sali widowiskowej Hutnik. (całkowicie zniszczone)

Oryginalny detal ściany kurtynowej na elewacjach zespołu pływalni, sali widowiskowej i domu Kultury Hutnik w Częstochowie. zasłaniała okna pomieszczeń technicznych, stanowiła charakterystyczny element indywidualnej architektury tego założenia. (zniszczony)

Ścianka kurtynowa z aluminium i stalowych kątowników w sali widowiskowej Hutnik skrywa okna pomieszczeń tech. projektorowni kinowej. (detal całkowicie zniszczony)

Sala widowiskowa przy Domu Kultury Hutnik. Detal wklęsłych nisz w elewacji 1972. (całkowicie zniszczony). Motyw łuku obecny jest w elewacjach sali widowiskowej, detalach gazonów na kwiaty, oryginalnej formie ogrodzenia i attyki pływalni oraz w kratach schodów bocznych do sali widowiskowej. (Wszystkie detale architektoniczne zostały zniszczone)

Wnętrze sali widowiskowej przy Domu Kultury Hutnik. Projekt wnętrza, projekty mebli i detali architektonicznych 1973. Aneks do opracowania 1977

Wnętrze sali widowiskowej Hutnik zostało przystosowane do funkcji kina. W rytmie minimalistycznej kompozycji ścian zakamuflowane zostało jedno z wejść. Łuki żaluzji odpowiadają wklęsłym powierzchniom w zewnętrznych elewacjach budynku.

W realizacjach arch. Mariana Kruszyńskiego nie dopatrzymy się rynien, rur spustowych, skrzynek gazowych czy elektrycznych. Przed oczyma widzów zakryte attykami są także kominy wentylacyjne, urządzenia klimatyzacyjne czyli detale potrzebne dla funkcjonowania obiektów, ale całkowicie zbędne dla formy architektonicznej. W obiekcje sali kinowej Hutnik architekt zastosował ażurową ściankę kurtynową dla ukrycia okien pomieszczeń technicznych (projektorownia) oraz by rozdrobnionym rysunkiem tego detalu we współczesny sposób nawiązać do bogatej ornamentyki neobarokowego budynku pałacowego z którym sąsiaduje.

Zdjęcie satelitarne zespołu obiektów: krytej pływalni, sali widowiskowej oraz Domu Kultury Huty Częstochowa przy ul. Łukasińskiego w Częstochowie. Był to bardzo interesujący przykład symbiozy architektury XlX- wiecznej i modernistycznej. Autor projektu zespołu budynków wraz z opracowaniem wnętrz arch. Marian Kruszyński 1974-78. Pofalowana struktura pokrycia dachu pływalni zdradza zastosowanie paraboloidy hiperbolicznej ze strunobetonu ( arch. Herbert Müller).

Obecnie możemy podziwiać kompozycję ceramiczną we wnętrzu pływalni Miejskiego Domu Kultury w Częstochowie. Projektantem płaskorzeźby (1977r) był architekt Marian Kruszyński. Jest to unikatowe dzieło z tamtego okresu.